زکات اوراق مالی             

محمد موسی زکی

   قسمت  پنجم                  

                      زکات و اهمیت آن در اسلام

با توجه به اين که، اسلام به صورت يک مکتب صرفاً اخلاقي، و يا فلسفي و اعتقادي، ظهور نکرده، بلکه به عنوان يک «آئين جامع» که تمام نيازمندي‌هاي مادي و معنوي در آن پيش بيني شده، پا به عرصه ظهور گذاشت و نيز با توجه به اين که اسلام، از همان عصر پيامبر (ص) با تأسيس حکومت همراه بود و همچنين با توجه به اين که اسلام، توجه خاصي به حمايت از محرومان و مبارزه با فاصله طبقاتي دارد، روشن مي شود؛ نقش «بيت المال» و «زکات» که يکي از منابع درآمد «بيت المال» است، از اهمیت به سزای برخوردار است.

شک نيست، هر جامعه‌اي داراي افراد از کار افتاده، بيمار، يتيم بي سرپرست، معلول و امثال آنها مي باشد، که بايد مورد حمايت قرار گيرند و نيز، براي حفظ موجوديت خود در برابر هجوم دشمن، نياز به سربازان مجاهدي دارد که، هزينه آنها از طرف حکومت پرداخته مي شود. همچنين، کارمندان حکومت اسلامي، دادرسان و قضات، و نيز وسائل تبليغاتي و مراکز ديني، هر کدام نيازمند به صرف هزينه اي هستند، که بدون يک پشتوانه مالي منظم، و مطمئن، سامان نمي‌پذيرد. به همين دليل در اسلام، مسأله «زکات» که در حقيقت يک نوع «ماليات بر درآمد و توليد» و «مالیات بر ثروت راکد» محسوب مي شود، از اهميت خاصي برخوردار است، تا آنجا که در رديف مهم ترين عبادات قرار گرفته، و در بسياري از موارد با «نماز» همراه شده، و حتي شرط قبولي نماز شمرده شده است.

در اهمیت زکات همین بس که از جمله فصول ممیز شرک و اسلام،  و مرز بین کفر و ایمان معرفی شده است: «فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّكَاةَ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَنُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ»^[1]

امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «مَن مَنَعَ قِيراطاً مِن الزَّکاهِ فَلَيسَ بمُؤمِن، وَ لا مُسلِم، وَ لا کَرَامَه»^[2]؛ کسي که يک قيراط از زکات را نپردازد نه مؤمن است و نه مسلمان، و ارزشي ندارد».